Diş Köprüleri

Diş köprüleri eksik dişleri yerine koymak için tasarlanmıştır. Çiğneme fonksiyonunu geri kazandırdıkları gibi dişlerin görünümünü de iyileştirir ve oral sağlığınızı artırır.

Köprü diş, eksik dişlerin yerine konulması için kullanılan sabit protezlerdir. Komşu sağlam dişlere veya implantlara tutturularak boşluğu doldurur. Genellikle porselen, zirkonyum veya metal destekli malzemelerden yapılır. Bu dental çözüm, kronlardan (doğal dişlerinizin her iki tarafına oturan) ve gülücüğünüzdeki boşluğu kapatan yapay dişlerden oluşur.

Diş köprüsü nedir?

Dental köprüler, eksik dişlerin yerine konması için kullanılır. İsminden de anlaşılacağı gibi, bu uygulama kelimenin tam anlamıyla gülüşünüzdeki “boşluğu kapatır”. Diş doktorları, doğal dişlerinizin rengiyle uyumlu özel köprüler tasarlayabilir.

Dental köprünün oluşturan farklı parçalar bulunmaktadır:

Abutment (Köprü Ayağı Olacak Dişler)

Destek direkleri olan Abutment, dental köprüyü taşıyan yapıları ifade eder. Bu terim genellikle doğal dişlere atıfta bulunsa da, dental implant destekli köprülerde kullanılan küçük bağlayıcı direkleri de içerebilir.

Pontikler

Pontikler, eksik dişlerin bıraktığı boşluğu dolduran yapay (sahte) dişlerdir. Durumunuza ve aldığınız köprü türüne bağlı olarak, köprünüz bir veya daha fazla abutment ve bir veya daha fazla pontik içerebilir.

Diş köprüsü çeşitleri

Diş hekimleri, ağız sağlığı hedeflerinize bağlı olarak çeşitli diş köprülerinden birini kullanabilirler. Diş köprüleri genellikle dört ana türe ayrılır:

1. Geleneksel Diş Köprüsü

Bu köprüler en yaygın diş köprüsü türüdür. Her iki ucunda da diş taçları (kapaklar) bulunur ve aralarında pontik adı verilen yapay dişler yer alır. Diş hekimi, köprüyü boşluğun her iki tarafındaki sağlıklı doğal dişlere (abutment) bağlar, yapay dişler (pontikler) ise aradaki boşluğu doldurur. Geleneksel diş köprüsü, boşluğun her iki tarafında da sağlıklı doğal dişlere sahipseniz tercih edilir.

2. Konsol Diş Köprüsü

Konsol köprüsü, geleneksel bir köprüye benzer, ancak bir ucunda taç bulunur, diğer tarafında bulunmaz. Bu nedenle diş hekimi köprüyü abutment dişi üzerine yapıştırdığında, yapay diş (pontik) boşluğun üzerine "asılır" veya uzanır. Konsol köprüleri, boşluğun sadece bir tarafında doğal dişiniz olduğunda kullanılır. Tasarımı nedeniyle konsol köprüleri, geleneksel köprüler kadar güçlü değildir.

3. Maryland Diş Köprüsü

Maryland köprüsü (veya reçine-bağlı köprü), köprüyü taşımak için taçlar yerine metal kanatlar kullanır. Bir diş hekimi, köprüyü yerinde tutmak için kanatları komşu dişlerinizin arka tarafına yapıştırır. Maryland köprüsü genellikle ön dişleri değiştirmek için kullanılır. Ancak bu cihazlar, arka dişlerin çiğneme kuvvetlerine dayanmak için yeterince sağlam değildir.

4. İmplant Destekli Köprü

Geleneksel bir köprüye benzer bir yapıya sahiptir; ancak bu köprü, doğal dişler yerine dental implantlar üzerine oturur. Dental implantlar, eksik diş köklerini yerine koyan küçük vidalı direklerdir. Bir köprüyü dental implantlara bağlamadan önce, implantların çene kemiği ile tamamen bütünleşmesi (kaynaşması) gerekmektedir. Bu süreç genellikle üç ila altı ay sürer, ancak durumunuza bağlı olarak daha uzun sürebilir. Diş hekimleri, üç veya daha fazla eksik dişiniz olduğunda implant destekli köprüleri tercih edebilirler.

Ne tür bir köprüye ihtiyacınız olduğunu belirlemek için diş hekiminiz aşağıdakiler faktörler başta olmak üzere birkaç faktörü daha göz önünde bulunduracaktır:

• Yaşınız. (Genellikle diş hekimleri çocuklara köprü yerleştirmez.)
• Eksik diş sayınız.
• Boşluğun büyüklüğü.
• Boşluğa bitişik dişlerinizin durumu.
• Boşluğun her iki tarafında doğal dişiniz olup olmadığı.
• Diş ve diş etlerinizin genel sağlığı.
• Kişisel tercihleriniz.

Diş Köprüsü Nasıl Uygulanır

Diş köprüsü işlemi sırasında ne olur?

Tercih ettiğiniz diş köprüsü türüne göre prosedürler değişir.

Geleneksel veya konsol köprüsü nasıl uygulanır

Geleneksel veya konsol köprü seçeneğini tercih ediyorsanız, diş hekiminiz aşağıdaki adımları takip edecektir:

1. Diş köprü işlemi sırasında rahat olmanız için lokal anestezi uygulayacak.
2. Yeni köprüyü destekleyecek doğal dişlerini,zi yani abutment dişlerinizi, şekillendirecek. Bu adım geri dönüşü olmayan bir adımdır çünkü bir miktar diş minesini çıkarmayı içerir.
3. Diş izlenimlerini alacak ve bunları bir diş laboratuvarına gönderecek. Orada, bir laboratuvar teknisyeni izlenimleri kullanarak nihai köprüyü oluşturacak.
4. Nihai köprü yapılıncaya kadar geçici bir köprü yerleştirecek. Bu süre genellikle iki ila dört hafta arasında değişir.

Her adımın titizlikle izlenmesi, köprü işleminin başarıyla tamamlanmasını sağlar.

İkinci muayenede (son köprü hazır olduğunda), diş hekiminiz:

1. Geçici diş köprüsünü çıkaracak.
2. Yeni ve nihai diş köprünüzü deneyecek ve uyumunu kontrol edecek.
3. Yeni diş köprünüzü yerine yerleştirmek için onu yapıştıracak.

Bazı diş hekimleri, özel köprüleri aynı randevuda oluşturmak için CAD/CAM (bilgisayar destekli tasarım ve bilgisayar destekli imalat) teknolojisini kullanır. 

Maryland köprüsü nasıl uygulanır

Maryland köprüsü yerleştirmek için diş hekiminiz:

• Dişlerinizi metal kanatlar için hazırlar.
• Diş izlenimleri alır ve bunları bir laboratuvara gönderir. (Bir lab teknisyeni bunları kullanarak son diş köprüsünü yapar.)

Son köprünüz hazır olduğunda diş hekiminiz size ikinci bir randevu verecektir. Bu randevu sırasında:

• Yeni Maryland köprüsünü deneyecek ve uyumunu kontrol edecektir.
• Komşu (abutment) dişlerinizin arka yüzeylerine diş asidi uygulayacaktır. Bu, diş çimentosunun bağlanmasını sağlar.
• Maryland köprüsünün kanatlarını abutment dişlerinizin arka kısımlarına diş reçine çimentosu kullanarak bağlayacaktır.

İmplant destekli köprü nasıl uygulanır

İmplant destekli bir köprü birkaç seansta uygulanır, bunlardan biri cerrahi bir randevudur.

İlk ziyarette, bir dişçi, periodontolog veya oral cerrah:

• Ağızınızı uyuşturmak ve sizi konforlu tutmak için anestezi uygular.
• Oral cerrahi prosedürü sırasında çenenize diş implantları yerleştirir.

Cerrahiden sonra implantlarınızın iyileşmesi ve çene kemiğine kaynaması gerekecek (osseointegrasyon olarak bilinen bir süreç). Bu süreç genellikle üç ila altı ay sürer, ancak durumunuza bağlı olarak daha uzun sürebilir.

Dental implantlarınız entegre olduktan sonra diş hekiminiz:

• Dental implantlara izlenim kapakları takar ve diş izlenimleri alır. (İzlenim kapakları, diş eti çizginizin biraz üzerine uzanan küçük bağlayıcı direklerdir.)
• İzlenim kapakları yerindeyken diş izlenimleri alır. Bu izlenimleri bir dental laboratuvara gönderir.
• Laboratuvar izlenimlerinizi yaparken abutmanları çıkarır ve yeni implant destekli köprünüzü yapmak için laboratuvara gönderir.

Final implant destekli köprünüz hazır olduğunda diş hekiminiz:

• İmplant abutmanlarını ve bağlı köprüyü diş implantlarına yerleştirir ve uygunluğunu doğrular.
• Köprüyü sabitleyerek yerine yerleştirir. Diş hekiminiz bunu yapmak için diş çimentosu veya minik vidalar kullanabilir. (Ancak acıtmamalıdır.)

Dental implantların çene ile entegre olması birkaç ay sürebildiği için implant destekli köprüler, diğer köprü türlerinden daha uzun bir süreç gerektirir.

Diş Köprüleri için Riskler / Faydalar

Dental köprülerin avantajları:

• Doğal bir estetik görünüm sunar, diş kaybınıza doğal bir çözüm sağlar.
• Çiğneme ve konuşma fonksiyonlarını geri kazandırır (eksik dişlerle yemek yemek ya da konuşmak zor olabilir).
• Eksik dişlerin neden olduğu boşluğa komşu dişlerin kaymasını önleyebilir.

Dental köprülerin dezavantajları:

• Abutment dişlerinde çürük veya travma durumunda, dental köprüyü zayıflatabilir.
• Köprüyü desteklemek için abutment dişleriniz yeterince güçlü değilse, kırılabilirler.
• Köprüyü ve altındaki diş etini düzenli olarak temizlemezseniz, plak ve bakteriler diş eti iltihabına veya çürüklere neden olabilir.

Diş köprüsü operasyonu sonrasında iyileşme süresi nedir?

Kişiden kişiye değişmekle birlikte, genellikle diş ve diş etlerinin iyileşmesi bir ila iki hafta sürer. Ancak yeni diş köprüsünün tamamen doğal ve rahat hissedilmesi biraz daha uzun zaman alabilir.

Diş köprüsü ne kadar süre dayanır?

Ortalama olarak, bir diş köprüsünün ömrü beş ila 15 yıldır. Uygun bakım ve düzenli bakım ile bazıları daha da uzun sürebilir.

Bunlara "kalıcı köprüler" denir. Sadece bir diş doktoru çıkarabilir, bu yüzden "kalıcı" olarak adlandırılırlar. Ancak sonsuza kadar dayanmazlar. Aşınma veya hasar belirtileri gösterdiklerinde değiştirmeniz gerekir.

Diş köprümün bakımını nasıl yapabilirim?

Diş köprüsünün bakımı, doğal dişlerinize gösterdiğiniz bakım ile benzerlik gösterir. Köprüyü iyi durumda tutmak için:

• Her gün dişlerinizi fırçalayın ve diş ipi kullanın.
• Aşındırıcı olmayan florür içeren diş macunları tercih edin.
• Her gün köprünün altını temizleyin; buna diş ipi iğneleri veya diş arası fırçaları kullanabilirsiniz (dişlerinizin arasına girebilen küçük fırçalar).
• Aşırı sert veya çiğnemesi zor yiyeceklerden kaçının.
• Buz, kalem, kürdan veya tırnak gibi nesneleri çiğnemekten kaçının.
• Düzenli aralıklarla diş hekiminizi kontrol etmek ve temizlik yaptırmak için ziyaret edin.

Doktoru Ne Zaman Aramalı?

Diş köprüsü gevşekse veya üzerinde görünür çatlaklar varsa randevu almalısınız.

•  Köprünüz gevşek veya görünür çatlaklara sahip
• Çiğneme sırasında ağrınız var
• Diş hassasiyeti veya ağrılı, kanayan diş etleri varsa.

Dental köprü mü, yoksa implant mı daha iyi?

Genel olarak, dental implantlar köprülerden daha uzun ömürlü olma eğilimindedir. Bu yöntem ayrıca mevcut kemik yapısını korur ve gelecekteki kemik kaybı riskini azaltabilir.

Ancak unutmayın ki her bireyin ağız sağlığı ihtiyaçları ve tercihleri farklıdır. Size en uygun tedavi seçeneğini belirlemek için diş hekiminizle detaylı bir konuşma yapmak önemlidir.

Dental köprülerde optimum yaş nedir?

Genellikle diş hekimleri, 17 veya 18 yaşından küçük bireylere genellikle dental köprü önermez, ancak duruma göre istisnalar yapılabilir. Örneğin, çocuk kalıcı bir dişini kaybederse, diş hekimi Maryland köprüsü gibi alternatifler üzerine düşünebilir. Bununla birlikte, bu durumda geçici parçalı protez veya yaygın adıyla "flipper" gibi başka seçeneklerin daha etkili olabileceği unutulmamalıdır.

Bir köprüde kaç diş olabilir?

Genellikle dental köprü, bir ila üç dişin arasındaki boşluğu doldurur. Bazı durumlarda, bir köprü en fazla dört ardışık dişi doldurabilir. Ancak unutulmamalıdır ki daha uzun köprüler genellikle daha fazla destek gerektirir. Dolayısıyla, dört eksik dişi bir köprü ile değiştirmek için boşluğun her iki tarafında sağlıklı doğal dişlere ihtiyaç vardır.

Diş değiştirme seçenekleri konusunda daha fazla bilgi almak için bir diş hekimi ile iletişime geçmek faydalı olacaktır.

Diş köprüsü için ne kadar beklemek uygun?

Eksik dişleri mümkün olan en kısa sürede değiştirmek genellikle önerilir, çünkü bu, diğer dişlerin boşluğa kaymasını önler. Ancak diş çekimi gerekiyorsa, diş köprüsü takmadan önce diş etlerinizin ve altındaki kemiklerin iyileşmesine birkaç ay süre tanımak önemlidir.

Diş köprüsü takmak acılı mı?

Diş köprüsü takma işlemi genellikle ağrısızdır. Diş hekiminiz işleme başlamadan önce diş etlerinizi uyuşturmak için lokal anestezi kullanacaktır.

Köprüler gerçek diş gibi hissettirir mi?

Yeni diş köprüsüne alışmak biraz zaman alabilir. Ancak alıştığınızda, onunla doğal dişleriniz arasında benzer bir his oluşur.

Dental köprü, çıkarılıp tekrar yerine konabilir mi?

Eğer köprünüz sallanıyorsa, genellikle çıkarmak oldukça kolaydır. Diş hekiminiz çoğu zaman tekrar simante edebilir. Ancak köprünüzü başka bir sebeple çıkarmak gerekiyorsa - örneğin diş eti hastalığını veya alttaki diş çürümesini tedavi etmek - köprü çıkarılma sürecinde kırılabilir. Bu durumda, yeni bir dental köprüye ihtiyaç duyacaksınız.

Diş Köprüleri Hakkında Son Bir Not

Eksik dişler, gülüşünüzde bir boşluk bırakabilir ve çiğneme ile doğru bir şekilde konuşma yeteneğinizi etkileyebilir. Bir ila dört diş arasında eksiklik yaşıyorsanız, dental bir köprü sizin için bir çözüm olabilir. Köprüler genellikle kısmi protezlere göre daha rahat ve dental implantlara göre daha ekonomiktir. Eğer diş eksikliğiniz varsa, diş hekiminizle yerine koyma seçenekleri konusunda konuşun. İhtiyaçlarınıza, bütçenize ve tercihlerinize uygun bir çözüm bulmalarına yardımcı olabilirler.