Diş dolgusu çürümüş, kırılmış veya herhangi bir nedenden dolayı harabiyet görmüş dişlere uygulanmaktadır. Deforme olmuş dişlere, tedavi sonrası eski görünümü ve fonksiyonu kazandırılır.
Diş dolguları, dişleri onarmak veya eski haline getirmek için kullanılan tek veya metal, plastik, cam veya diğer malzemelerin birleşimidir. Dolguların en popüler kullanımlarından biri, diş hekiminizin çürük nedeniyle çıkardığı diş alanını, yani "boşluğu" "doldurmaktır". Dolgular ayrıca çatlak veya kırık dişlerin ve yanlış kullanımdan (tırnak yeme, diş gıcırdatma gibi) aşınmış dişlerin onarılmasında da kullanılır.
Diş dolgu malzemeleri şunları içerir:
Çürüğün yeri ve kapsamı, dolgu malzemesinin maliyeti, sigorta kapsamınız ve diş hekiminizin tavsiyesi, ihtiyaçlarınızı en iyi karşılayacak dolgu tipinin belirlenmesine yardımcı olur.
Evet. Dolgu malzemelerinin avantaj ve dezavantajları şunlardır:
Altın: En az 10 ila 15 yıl dayanır, insanlar altının hoş bir görünüm sunduğunu söylüyor.
Gümüş Dolgular (Amalgamlar): En az 10-15 yıl kalıcıdır, kompozit dolgulara göre daha ucuzdur.
Diş Renginde Kompozit Dolgular: Renk tonu mevcut dişlerin rengiyle yakından eşleştirilebilir, mevcut dişe yapışarak ek destek sağlar, genellikle boşluk doldurma dışındaki onarımlar için kullanılır, bazen amalgamlara kıyasla daha az dişin çıkarılması gerekir.
Seramik/porselen: 15 yıldan fazla dayanır, lekelenmeye karşı kompozit malzemesine göre daha dayanıklıdır.
Cam iyonomer (akrilik ve belirli bir cam malzeme türü): Çoğunlukla diş eti çizgisinin altındaki dolgular için kullanılır, daha fazla diş çürümesine karşı korunmaya yardımcı olabilecek florür salgılar.
Altın: Diğer malzemelere göre daha pahalıdır ve birden fazla tedavi ziyareti gerektirebilir.
Gümüş: Dolguyu tutacak kadar geniş bir alan yaratmak için daha fazla dişin çıkarılması gerekebilir, çevredeki diş yapısında grimsi bir renk oluşturur, genişleme ve daralma derecesine bağlı olarak dişlerde çatlak ve kırılma riski daha yüksek olabilir, bazı kişilerde alerjik potansiyel olabilir.
Diş Renginde Kompozit Dolgular: En az beş yıl dayanır (diğer malzemelerin 10 ila 15 yıl sürenlerinden daha az), konuma bağlı olarak dişte kırılma meydana gelebilir, amalgamlara göre iki kat daha fazla maliyete neden olabilir, yerleştirilmesi daha fazla zaman alabilir ve/veya ek ziyaretler gerektirebilir.
Seramik/porselen: Altın kadar pahalı olabilir.
Cam iyonomer (akrilik ve belirli bir cam malzeme türü): Kompozit reçineden daha zayıftır, aşınma olasılığı daha yüksektir ve kırılmaya daha yatkındır, beş yıl veya daha kısa ömürlüdür ve kompozit dolgularla karşılaştırılabilir maliyetlere sahiptir.
Dolaylı dolgular, diş laboratuvarında yapılması ve yerleştirilmeden önce iki ziyaret gerektirmesi dışında kompozit veya diş renginde dolgulara benzer. Dolguyu destekleyecek yeterli diş yapınız kalmadığında, ancak dişiniz kaplama gerektirecek kadar ciddi hasar görmediğinde dolaylı dolgular düşünülür.
İlk ziyarette çürük veya eski dolgu kaldırılır. Onarılan dişin ve etrafındaki dişlerin şeklinin kaydedilmesi için ölçü alınır. Ölçü, dolaylı dolguyu yapan diş laboratuvarına gönderilir. Restorasyonunuz yapılırken dişi korumak için geçici bir dolgu (aşağıda açıklanmıştır) yerleştirilir. İkinci ziyarette geçici dolgu kaldırılır ve diş hekimi indirekt restorasyonun uyumunu kontrol eder. Uyum kabul edilebilirse kalıcı olarak yerine yapıştırılacaktır.
İki tür dolaylı dolgu vardır.
"Inlays dolgu" ifadesi Türkçe'de genellikle "iç dolgu" olarak çevrilebilir. Diş çürüklerini tedavi etmek amacıyla kullanılan bir yöntemidir. Bu işlemde, diş hekimi çürük olan dişi temizler ve ardından çıkan boşluğu özel bir dolgu malzemesi ile doldurur. İnley dolgu genellikle porselen, seramik veya altın gibi dayanıklı malzemelerden yapılır
Onlays dolguda, dişin tüberkül denilen tümsek alanlarını ve bu tüberkülleri içeren geniş bir bölgeyi kapsayan bir dolgu uygulanır
İnley ve onleyler daha dayanıklıdır ve geleneksel dolgulara göre çok daha uzun süre dayanır (30 yıla kadar). Diş renginde kompozit reçine, porselen veya altından yapılabilirler. İnley ve onleyler diş yapısını zayıflatır ancak bunu geleneksel dolgulara göre çok daha düşük oranda yapar.
Geçici dolgulara ihtiyacınız olabilir:
Geçici dolgular tam da budur; bunların sürmesi amaçlanmamıştır. Genellikle bir ay içinde düşerler, kırılırlar veya yıpranırlar. Geçici dolgunuzun kalıcı dolguyla değiştirilmesi için randevunuza gelmeyi unutmayın. Aksi takdirde dişiniz enfeksiyon kapabilir veya başka komplikasyonlarla karşılaşabilirsiniz.
Öncelikle diş hekiminiz, üzerinde çalışılacak dişin etrafındaki alanı lokal anestezi ile uyuşturacaktır. Daha sonra çürük alanın çıkarılması için bir matkap, havalı aşındırma aleti veya lazer kullanılacaktır. Alet seçimi, diş hekiminizin konfor düzeyine, eğitimine ve belirli ekipmana yaptığı yatırımın yanı sıra çürüğün yeri ve kapsamına da bağlıdır.
Daha sonra diş hekiminiz, çürüğün tamamının giderilip giderilmediğini belirlemek için çürük giderme işlemi sırasında bölgeyi inceleyecek veya test edecektir. Çürük temizlendikten sonra diş hekiminiz boşluğu bakteri ve kalıntılardan temizleyerek dolgu için alanı hazırlayacaktır. Çürük köke yakınsa, diş hekiminiz öncelikle siniri korumak için cam iyonomer, kompozit reçine veya başka malzemeden yapılmış bir astar yerleştirebilir. Genellikle dolgu yapıldıktan sonra diş hekiminiz dolguyu bitirip cilalayacaktır.
Diş renginde dolgular için birkaç ek adım gerekir ve bunlar aşağıdaki gibidir. Diş hekiminiz çürüğü temizleyip bölgeyi temizledikten sonra diş rengindeki malzeme katmanlar halinde uygulanır. Daha sonra her katmanı iyileştiren veya sertleştiren özel bir ışık uygulanır. Çok katmanlı işlem tamamlandığında diş hekiminiz kompozit malzemeyi istenen sonuca göre şekillendirecek, fazla malzemeyi kesecek ve son restorasyonu cilalayacaktır.
Kliniğimizde geldiğinizde hekimlerimiz sizinle birlikte röntgen ve ağız içi muayene ile hangi tedavinin yapılması gerektiğine karar verirler. Lokal anestezi altında çürük kısımlar temizlenir. Yapılacak dolgunun tutuculuğu için kenarları düzeltilir. Ağız içi ölçü vakaya göre dijital kamera ile alınabileceği gibi silikon materyaller ile de alınabilir. Dişinize geçici dolgu materyali yerleştirilir. Ölçü ile laboratuvarda dolgunuz hazırlanır. 2. seans geldiğinizde uyumlamalar yapılır ve adeziv materyaller ile dolgunuz dişinize yapıştırılmış olur.
Dolgularınızı korumak için iyi ağız hijyeni uygulamalarını izlemelisiniz.
Aşağıdaki durumlarda diş hekiminizi arayın:
Diş hekiminiz, dolgularınızdan birinin çatlamış veya "sızıntı" yapmış olabileceğinden şüphelenirse röntgen çekecektir (dolgu kenarları dişe tam oturmadığında, dolgunun arasına döküntü ve tükürük sızabilir) ve çürümeye yol açan dişin tedavisini planlayacaktır.
Dolgu yapıldıktan sonra diş hassasiyeti oldukça yaygındır. Dişiniz basınca, havaya, tatlı yiyeceklere veya sıcaklığa duyarlı olabilir. Genellikle hassasiyet birkaç hafta içinde kendiliğinden kaybolur. O zamana kadar hassasiyetin nedeninden kaçının. Genellikle ağrı kesici almanıza gerek yoktur.
Hassasiyet iki ila dört hafta içinde geçmezse veya dişiniz aşırı derecede hassassa diş hekiminize başvurun. Duyarsızlaştırıcı bir diş macunu kullanılmasını önerebilir, dişe duyarsızlaştırıcı bir madde uygulayabilir veya muhtemelen bir kök kanal prosedürünü önerebilir.
Diş dolgusu sonrasında ağrı duymanızın birkaç nedeni olabilir. Her birinin farklı bir nedeni var.
Diş dolgularının değiştirilmesi gerekmesinin üç ana nedeni vardır.
Yeni dolguların dökülmesi muhtemelen uygun olmayan kavite hazırlığının, restorasyonun yerleştirilmesinden önce preparasyonun kontaminasyonunun veya restorasyonun ısırık veya çiğneme travması nedeniyle kırılmasının bir sonucudur. Daha eski restorasyonlar genellikle kalan dişin çürümesi veya kırılması nedeniyle kaybedilecektir.
Amalgam restorasyonunda kullanılan cıva veya metallerden birinin alerjik tepkiyi tetiklediği düşünülmektedir. Amalgam alerjisinin semptomları, tipik bir cilt alerjisinde yaşananlara benzer ve deri döküntüleri ve kaşıntıyı içerir. Amalgama karşı alerjik reaksiyon gösterdiyseniz büyük olasılıkla tıbbi veya ailevi bir metal alerjisi geçmişiniz vardır. Alerji doğrulandıktan sonra başka bir onarıcı malzeme kullanılabilir.
Yukarıda yazılanlar hasta bilgilendirme amaçlıdır. Tıbbi muayene ya da tanı yerine geçemez. Detaylı bilgi almak için Cafe Diş Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği’ni arayıp, alanında deneyimli hekimlerimize muayene olmak için randevu alabilirsiniz.
En önemli avantajı dişinizde sadece çürük ya da hasarlı kısımlar temizlenir. Dişinizde ekstra bir madde kaybı olmaz. Özellikle çiğneme kuvvetinin çok yoğun olduğu azı dişler bölgesinde yapıldığında yoğun kuvvetlere karşı mükemmel dayanıklılık sağlar, dişleri kırılmalara karşı korur. Dolgu ağız dışında hazırlanıp dişinize yerleştirildiği için kenar sızıntısı, polimerizasyon büzülmesi, mikro sızıntı gibi dolguların başarısız olmasına neden olan handikaplar minimumdur. Porselenden yapıldığında dolgu kenarlarında renklenme olmaz. Klasik dolgulardan daha uzun ömürlü ve daha estetiklerdir.
Fiberle güçlendirilmiş kompozitler, altın gibi değerli metaller ya da tam seramiklerden yapılabilir. Tam seramikler için de zirkonyum ya da cam seramik kullanılabilir. İkisi de çok başarılı olmakla birlikte hastaya, vakanın durumuna göre tercih durumu değişebilir.
Rutinde olması gerektiği gibi diş fırçalama, diş ipi, ara yüz fırçası ya da ağız bakım gargaraları ile ağız bakımı sağlanmalıdır ki bu uygulamalar ağız içinde bu restorasyon olduğu için değil olmasa da yapılması gereken uygulamalardır.
